အကူးအေျပာင္းကာလ အခြင့္အလမ္းမ်ား၊ အခက္အခဲမ်ား

 လာမယ့္ တနဂၤေႏြေန႔ ရန္ကုန္မွာ စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာ စကား၀ုိင္းတခု ရိွေနပါတယ္။ ဆရာႀကီးဦးေမာ္သန္း၊ ေဒါက္တာ ေသာင္းထြန္း၊ ဦးမင္းဇင္တုိ႔ရဲ႕ စကား၀ုိင္းပါ။




ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအကူးအေျပာင္း၏ အခြင့္အလမ္းႏွင္ ့စိန္ေခၚမႈမ်ား ဆုိတ့ဲ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ေနရာအတိအက်ကေတာ့ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ ေရႊဂုံတုိင္လမ္းဆုံနားက ေတာ္၀င္ႏွင္းဆီ (သီရိခန္းမ)မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဆရာႀကီးဦးေမာ္သန္းစီးပြားေရးတကၠသိုလ္ပါေမာကၡခ်ဳပ္ (ျငိမ္း)(ဦးေမာ္သန္းအေၾကာင္းနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးတုိ႔ကုိ http://burma.irrawaddy.org/archives/44210 မွာ ဖတ္ႏုိင္ပါတယ္။)


ေဒါက္တာ ေသာင္းထြန္း

   ၁၉၈၂ ခုနွစ္တြင္ ရန္ကုန္ေဆးတကၠသိုလ္(၁)မွ  ဘဲြ႔ရရိွခဲ့ပါသည္။ ေတာင္ငူစစ္ေဆးရံုနွင့္ ေမွာ္ဘီ စစ္ေဆးရံုတို႔တြင္ လက္ေထာက္ခဲြစိတ္ဆရာဝန္အျဖစ္ ၁၉၈၅ မွ ၁၉၈၈ ထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။   ၁၉၈၈ ခုနွစ္ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုျကီးတြင္ ဧရာဝတီတိုင္းေဒသျကီး ေက်ာင္းကုန္းျမိဳ႕နယ္ သပိတ္ေကာ္မတီတြင္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအေနျဖင့္ ပါဝင္လႈပ္ရွားခဲ့သည္။ ၁၉၈၈ ခုနွစ္ စက္တင္ဘာလ စစ္တပ္အာဏာ သိမ္းျပီး ခိ်န္တြင္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးနွင့္ လံုျခံဳေရး အဖဲြ႔ဝင္မ်ားက ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းေနအိမ္ကုိ  ဝင္ေရာက္စီးနင္း ရွာေဖြခ့ဲၿပီး ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းသည္ ၁၉၈၈ ခုနွစ္နိုဝင္ဘာတြင္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ေဒသသို႔ ထြက္ခြာခဲ့သည္။ ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသတြင္ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ ဆက္လက္လႈပ္ရွားခဲ့ျပီး ABSDF အဖဲြ႔၏ နိုင္ငံျခား ဆက္ဆံေရး ေကာ္မတီဝင္ အျဖစ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

    ၁၉၉၁ ေနာက္ပိုင္းကာလမ်ားတြင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးနွင့္လူ႔အခြင့္အေရးတို႔အတြက္ ကုလသမဂၢ လက္ေအာက္ခံ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားျဖစ္သည့္ ကုလသမဂၢလူ့အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္၊  ကုလသမဂၢဒုကၡ သည္မ်ား ဆိုင္ရာ မဟာမင္းျကီး ရံုးတို႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ထို့ျပင္ ဂ်နီဗာနွင့္ နယူးေယာက္ရိွ ကုလ သမဂၢအေထြေထြညီလာခံ အစည္းအေဝး မ်ားသို႔ တက္ေရာက္ျပီး ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးနွင့္ လူ့အခြင့္အေရးတို႔ အတြက္ ျကိုးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။

    ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းသည္ ၁၉၉၆ခုနွစ္တြင္ Burma Fund-UN ကိုတည္ေထာင္ခဲ့ျပီး ၁၉၉၉ ခုနွစ္တြင္ ကုလသမဂၢရိွ  International Peace Academy သို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ ျပီး Conflict Resolution ဘာသာရပ္ကို ေလ့လာခဲ့ပါသည္။ ယခုအခါ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရး အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလတြင္ အေထာက္ အကူျပဳနိုင္ရန္ရည္ရြယ္ျပီး  Institute for Peace and social Justice (IPSJ) ကို တည္ေထာင္ကာ အရပ္ဖက္ဆိုင္ရာ လူ႔အဖဲြ႔အစည္းလုပ္ငန္းမ်ား ကိုအကူအညီေပးသည့္ လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနပါသည္။



ဦးမင္းဇင္

   The Foreign Policy’s Transition Blog  တြင္ ပံုမွန္ေရးသားေနသူတစ္ဦးျဖစ္ျပီး Freedom House အပါအဝင္  Foundation မ်ားတြက္ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲမႈကိုေလ့လာသံုးသပ္သူလည္းျဖစ္ပါသည္။    ၁၉၈၈ခုနွစ္ ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုျကီးတြင္ အထက္တန္းေက်ာင္းသား တစ္ဦးအေနျဖင့္တက္ျကြစြာ ပါဝင္ လႈပ္ရွားခဲ့သည္။ စစ္အစိုးရ၏ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းအေရးယူမႈကုိ ၁၉၈၉ခုနွစ္မွ စ၍၁၉၉၇ ခုနွစ္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ေဒသသို႔ ထြက္ခြာခိ်န္အထိ ၉နွစ္ၾကာ ေရွာင္တိမ္းေနခဲ့ရသည္။ ထိုသို႔ ေရွာင္တိမ္းေနစဥ္အတြင္း ေက်ာင္းသား သမဂၢ လုပ္ငန္းမ်ားကိုေဆာင္ရြက္ရင္း တစ္ခိ်န္တည္းတြင္ စာေရးဆရာတစ္ေယာက္အျဖစ္လည္း ရပ္တည္ခဲ့သည္။

     ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသမွ ျပည္ပသို႔ ထြက္ခြာခဲ့ျပီးေနာက္ပိုင္းတြင္  The Foreign Policy, The Irrawaddy, The Bangkok Post, Far Eastern Economic Review, Wall Street Journal နွင့္ အျခားမဂၢဇင္း စာေစာင္မ်ားတြင္လည္း ေဆာင္းပါးမ်ားေရးသားခဲ့သည္။ ယခုအခါ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ရိွ Berkeley တကၠသိုလ္တြင္ နိုင္ငံေရးသိပၸံ ပါရဂူဘဲြ႔အတြက္ စာတမ္းျပဳစုလ်က္ရိွပါသည္။